“เกม” เป็นสื่อสร้างความบันเทิงที่เรารู้จักกันมานานหลายสิบปี รูปแบบของเกมถูกพัฒนาเรื่อยมาตามยุคสมัยและเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไป ปัจจุบัน “เกม” ถูกนำขึ้นไปอยู่บนโลกออนไลน์และได้รับความนิยมจากผู้เล่นอย่างรวดเร็ว พร้อมกับสร้างผลกระทบต่อสังคมในด้านสุขภาวะของผู้เล่น ทำให้คนไทยส่วนใหญ่มองว่าการเล่นเกมเป็นกิจกรรมที่มอมเมาเยาวชน แต่ภาพลักษณ์เหล่านี้กำลังจะถูกลบเพื่อสร้างภาพลักษณ์ใหม่ที่สดใสกว่าเดิม  เพราะ “เกมออนไลน์” กลายเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมที่ได้รับความนิยมในหลายประเทศทั่วโลกรวมถึงประเทศไทย ส่งผลให้มุมมองของคนไทยที่มีต่อเกมออนไลน์ดีขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งในเดือนธันวาคม 2560 ที่ผ่านมา มีการยอมรับการเล่นเกมออนไลน์ในฐานะกีฬาประเภทหนึ่ง ภายใต้อุตสาหกรรมใหม่ที่เรียกว่า “E-Sport”
 

เมื่อมีอุตสาหกรรมใหม่เกิดขึ้นมา งานย่อมตามมาด้วย แต่อุตสาหกรรม E-Sport จะช่วยสร้างอาชีพให้กับคนจำนวนมากได้อย่างไร และจะมีอาชีพเกิดใหม่จากอุตสาหกรรมนี้มากน้อยแค่ไหน คำถามเหล่านี้จะถูกตอบโดยผู้ที่เดินเคียงข้างวงการกีฬา E-Sport ของประเทศไทย คุณสันติ โหลทอง นายกสมาคมกีฬา E-Sport แห่งประเทศไทย กรรมการบริหารสมาพันธ์ E-Sport Asia และยังเป็นผู้ผลักดันให้ E-Sport ได้รับการยอมรับจากการกีฬาแห่งประเทศไทยในฐานะกีฬาอีกด้วย

อธิบายความหมายของ E-Sport แบบที่คนทั่วไปจะเข้าใจได้ง่าย ๆ ให้เราฟังหน่อย

E-Sport คืออุตสาหกรรมใหม่ที่แยกมาจากอุตสาหกรรมเกม เดิมทีอุตสาหกรรมเกมมีผู้เล่น (Player) เป็นกลุ่มเป้าหมาย ถ้าเข้าไปแตะเกมเมื่อไหร่ต้องจ่ายเงิน แต่เมื่อผู้เล่นบางกลุ่มเล่นเกมจนกลายเป็นผู้เล่นฝีมือดี (Pro Player) ก็มีผู้จัดการแข่งขัน (Promoter) เข้ามาชักชวนคนกลุ่มนี้ไปเข้าสังกัด เมื่อมีผู้เล่นฝีมือดีรวมกันอยู่มาก ๆ ก็เกิดการแก่งแย่งความเป็นที่หนึ่ง สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ทำให้ E-Sport กลายเป็นอุตสาหกรรมและธุรกิจใหม่ที่ผูกกับอุตสาหกรรมเกม แต่คนละบทบาท

เกมออนไลน์กับ E-Sport แตกต่างกันอย่างไร

E-Sport ใช้เกมออนไลน์ในการแข่งขัน เกมอะไรก็สามารถเป็น E-Sport ได้ แต่ที่นิยมกันในปัจจุบันก็จะมี LOL, Dota2, Overwatch, PUBG, FIFA และ StarCraft แต่ E-Sport ที่สมบูรณ์จะต้องเป็นอุตสาหกรรมที่มีผลประโยชน์ในเชิงการค้าและสังคมด้วย คือ ผู้จัดและผู้เข้าแข่งขันได้ประโยชน์ ในขณะที่สังคมก็ได้รับอะไรบางอย่างกลับไปเหมือนกัน

หลังจากที่ E-Sport ได้รับการยอมรับว่าเป็นกีฬา เกิดความเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง

การยอมรับว่า E-Sport เป็นกีฬาชนิดหนึ่ง ทำให้เราเห็นคนในวงการ E-Sport มีความกระตือรือร้นมากขึ้น เพราะเมื่อได้รับการยอมรับว่าเป็นกีฬาแล้ว มันเพิ่มมูลค่าให้กับ E-Sport เราสามารถเอาไปขายกับ Agency หรือ Sponsor ได้ว่ามันเป็นกีฬาแล้วนะ นอกจากนี้เรามองเห็นว่าคนยอมรับ E-Sport มากขึ้นเรื่อย ๆ มีครั้งหนึ่งที่ผู้นำชุมชนเข้ามาพูดกับผมว่าเขาไม่เข้าใจว่า E-Sport คืออะไร แต่เขารับฟังสิ่งที่เราคิดจะทำ มันทำให้เราใจชื้นขึ้นมาก แต่คนที่ยังตั้งแง่กับการเล่นเกมก็ยังพอมีอยู่

อุตสาหกรรม E-Sport จะสร้างอาชีพอะไรให้กับคนไทย

ถ้าเรามองไปที่อุตสาหกรรม E-Sport ไม่รวมอุตสาหกรรมเกม แกนกลางของอุตสาหกรรมนี้ คือ “ทีม” ดังนั้นก็จะต้องมีอาชีพผู้จัดการทีม ผู้ฝึกสอน ผู้ตัดสิน และนักกีฬาเกิดขึ้น แต่ถ้าเรามอง  E-Sport ในอีกมุมหนึ่งที่กว้างขึ้น เราจะเห็นสิ่งที่ล้อมรอบ E-Sport อีกจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นทีม Organizer จัดการแข่งขัน ซึ่งก็ต้องมีทีม Graphic, ทีม Creative, ทีมเวทีแสงสีเสียง, ทีมถ่ายทอดสด, ทีม Media ที่คอยเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ แค่งานตรงนี้ก็มีขนาดใหญ่มาก ๆ และเป็นเหมือนขุมทรัพย์ก้อนใหญ่สำหรับคนที่เข้ามาเรียนรู้ นอกจากนี้ก็จะยังมีทีม Marketing ที่แยกออกไปได้อีกหลายส่วน กลุ่มนี้จะมีหน้าที่มองหาเสน่ห์ของ E-Sport แล้วเอามานิยามเพื่อสื่อสารออกไป

อาชีพที่น่าสนใจที่เกิดขึ้นแล้วในวงการ E-Sport ไทย มีอะไรบ้าง

อาชีพผู้ตัดสิน ผู้ฝึกสอน นักกีฬา E-Sport  และสถาปนิกสำหรับ E-Sport เป็นอาชีพที่มีคนทำแล้วในไทย แต่ตอนนี้อาชีพผู้ตัดสิน ผู้ฝึกสอน และ นักกีฬา E-Sport ของเรามีสถานะเหมือนอยู่ในประเทศที่อนุญาตให้ขับรถได้โดยไม่ต้องมีใบขับขี่ ทั้งสามอาชีพนี้เป็นกลุ่มแรกที่เราจะผลักดันให้มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ  
 

ผมยกตัวอย่างอาชีพผู้ตัดสิน ปัจจุบันเราต้องเอาผู้ตัดสินกีฬามาเรียนรู้กีฬา E-Sport เพราะว่าจะเป็นผู้ตัดสินที่ดีได้ต้องมีส่วนประกอบหลายอย่าง ทั้งความรู้เกี่ยวกับเกม ความยุติธรรม การตัดสินใจเฉพาะหน้า การวิเคราะห์เหตุการณ์ การสื่อสาร องค์ประกอบพวกนี้ทำให้เราต้องมองหาผู้ตัดสินที่มีคุณวุฒิและวัยวุฒิครบ แล้วมาสอนว่า E-Sport คืออะไร
 

ส่วนอาชีพผู้ฝึกสอนจะแบ่งเป็น ผู้ฝึกสอนด้านเทคนิค ด้านสุขภาพ และด้านจิตวิทยา เราเอาคนที่จบสายพลศึกษาที่แข็งแรงและมีวินัยในการรักษาสุขภาพของตัวเองมาทำตรงนี้ โดยผู้ฝึกสอนจะดูแลเรื่องโภชนาการบำบัด การนอนหลับและการออกกำลังกายให้กับนักกีฬา เพราะนักกีฬาจะต้องมีร่างกายที่พร้อมเสมอ
 

อีกอาชีพหนึ่งที่จะมีความสำคัญมากขึ้นเรื่อย ๆ คืออาชีพสถาปนิกสำหรับ E-Sport เพราะนักกีฬา E-Sport มีความต้องการเฉพาะในทุก ๆ เรื่องที่เกี่ยวกับการใช้ชีวิต ทั้งห้องนอน ห้องซ้อม ห้องประชุม ห้องแข่งขัน รวมถึงการออกแบบ Stadium สำหรับการแข่งขัน E-Sport โดยเฉพาะด้วย
 

หากในอนาคตมีการอนุมัติใบประกอบวิชาชีพในอาชีพที่ผมบอกไป จะทำให้อาชีพเหล่านั้นเป็นอาชีพที่จริงจังมากขึ้น โดยเฉพาะอาชีพผู้ตัดสิน ใบประกอบวิชาชีพจะทำให้เราได้กรรมการที่ดี และกรรมการที่ดีจะทำให้การแข่งขันศักดิ์สิทธิ์ เป็นทางการ ยุติธรรมและดูขาวสะอาดมากขึ้น

เล่าถึงอาชีพนักกีฬา E-Sport ในประเทศไทยให้เราฟังหน่อย

ในประเทศไทยมีคนประกอบอาชีพนักกีฬา E-Sport จริง ๆ ประมาณ 2,000 คน เงินเดือนนักกีฬา Full time จะอยู่ที่ 8,000-40,000 บาท ขึ้นอยู่กับความสามารถ ส่วนนักกีฬา Part Time จะไม่มีเงินเดือน แต่จะได้รับเบี้ยเลี้ยงและเงินอัดฉีดในช่วงแข่งขัน รวมถึงเงินรางวัลจากการแข่งขันขันตามสัดส่วนที่ตกลงไว้กับสโมสรด้วย นอกจากนี้สโมสรจะมีที่พักและอาหารให้กับนักกีฬาทุกคน ซึ่งในแต่ละวันนักกีฬาจะใช้เวลาตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อทำกิจกรรมตามตารางที่ผู้ฝึกสอนเป็นคนกำหนดไว้  เช่น การนอน การออกกำลังกาย และการฝึกซ้อม
 

อย่างที่บอกว่านักกีฬา E-Sport จะต้องแข็งแรงอยู่เสมอ แม้ว่าทุกคนจะมีแรงกดเมาส์เท่า ๆ กัน แต่แรงกดดันระหว่างการแข่งขันจะทำให้เครียดและเหนื่อยล้า คนที่อ่อนแอจะยืนระยะได้ไม่เท่ากับคนที่แข็งแรง ที่บอกว่าเล่นเกมไม่เห็นต้องใช้แรงเลย เพราะมันไม่ได้ใช้แรงในการกดเมาส์ ลองมานั่งแข่งตั้งแต่เช้าจนถึงมืดดู ถ้าร่างกายไม่พร้อมมันก็ไม่ไหว
 

เราไม่ได้บอกว่านักกีฬา E-Sport จะต้องมาออกกำลังกายต่อหน้าเรา แต่สุขภาพนักกีฬาจะต้องพร้อมทำภารกิจเสมอ เกมไม่ได้ฆ่าคน แต่คนต่างหากที่ฆ่าตัวเองจากการไม่นอน ไม่ดูแลตัวเอง

อะไรคือเสน่ห์ของ E-Sport ที่อยากให้คนที่จะก้าวเข้ามาประกอบอาชีพในวงการ E-Sport ได้รับรู้

E-Sport เป็น Entertainment อย่างหนึ่ง มันสนุก โดยที่คุณไม่จำเป็นที่จะต้องเล่นเกมเป็นและคุณก็สามารถหาประโยชน์จากมันได้ ตอนนี้โอกาสยังเปิดกว้างและมีคู่แข่งน้อย ถัดมาก็น่าจะเป็นเรื่องของการได้เป็นส่วนหนึ่งของผู้ริเริ่มในประเทศ ได้เป็นผู้บัญญัติ แถมได้ค่าแรงที่สูง เพราะไม่ต้องไปเปรียบเทียบกับใคร
 

วงการ E-Sport เราอยากได้คนเก่งมายืนอยู่รอบ ๆ แล้วพอคนเก่งเดินจากไปโดยยังทิ้งวิชาความรู้ไว้กับ E-Sport เท่านี้ก็เป็นพระคุณแล้ว

อยากให้คุณสันติฝากถึงน้อง ๆ ที่ชอบเล่นเกม

ผมเป็นรุ่นพี่ที่ผ่านจุดนั้นมาก่อน พอมองมายังรุ่นน้องก็จะรู้สึกว่าการเรียนนั้นอาจจะเหนื่อยก็จริง แต่สุดท้ายมันต้องจินตนาการให้ออกว่าคุณต้องใช้อะไรบ้างถ้าเกิดคุณจะมาสาย E-Sport เช่น ภาษาอังกฤษ ความรู้ด้านเทคโนโลยี การคิดและการรับมือเชิงกลยุทธ์ อยากให้เลือกดูว่าวิชาไหนหรือประสบการณ์อะไรในชีวิตที่มันเป็นประโยชน์ก็อย่าทิ้ง มันจะทำให้คุณเล่นเกมสนุกขึ้น คุณมีโอกาสดี ๆ รอบตัวแล้ว แถมยังมีสมาคมที่พร้อมจะสนับสนุน ถ้ารุ่นพี่อย่างผมมองมาด้วยสายตาอิจฉาริษยา แสดงว่าคุณมีของดีอยู่ในมือ คุณต้องทำให้เกิดประโยชน์ในมุมนั้น

อยากฝากอะไรถึงคนที่อาจจะยังไม่เข้าใจ E-Sport

มันหมดเวลาที่จะมานั่งห้าม นั่งบล็อก นั่งเบรกกันอย่างเดียวแล้ว มันเป็นเทรนด์วัยรุ่นที่มีทุกยุคทุกสมัย ก็ต้องรอดูว่าเด็ก ๆ รุ่นใหม่จะพิสูจน์ให้ท่านเห็นได้อย่างไร ผมจะบอกว่ามันก็แค่ช่วงหนึ่งของเด็ก เหมือนอย่างที่ช่วงหนึ่งท่านเป็นห่วงเกมโปเกม่อนโกกัน แต่ไม่เกินหนึ่งเดือนมันก็ไปแล้ว ชีวิตหรือสายพันธุ์ของคนรุ่นใหม่ มันต้องเป็นไปตามทางนี้ โลกมันเปลี่ยนไปแล้ว

เหมือนที่เคยมีคนกล่าวไว้ว่าทุกอย่างบนโลกใบนี้มีสองด้าน เราอาจจะได้เห็นด้านสีเทาของเกมออนไลน์มามากเสียจนคิดว่าทุกส่วนที่เกี่ยวข้องจะเป็นสีเทาไปทั้งหมด แต่วันนี้คนในวงการ E-Sport กำลังเปิดด้านสีขาวของเกมออนไลน์ให้คนในสังคมได้รับรู้ หากเราลองมองวงการนี้อย่างเปิดใจ เราก็จะพบว่ามีโอกาสใหม่ที่น่าสนใจสำหรับคนที่พร้อมและกล้าที่จะก้าวเข้าไปทำให้อุตสาหกรรมนี้เติบโตขึ้นไปเรื่อย ๆ

JobThai มี Line แล้วนะคะ

ติดตามสาระความรู้สำหรับคนทำงาน ที่ย่อยง่าย อ่านสนุก และพูดคุยทุกแง่มุมเกี่ยวกับการทำงานอย่างใกล้ชิดที่